Tủ Chống Cháy Là Gì? Top Những Lý Do Doanh Nghiệp Không Thể Bỏ Qua

Bài viết làm rõ tủ chống cháy là gì và vì sao thiết bị này ngày càng trở thành yêu cầu không thể thiếu trong hệ thống PCCC doanh nghiệp. Nội dung tập trung phân tích cấu tạo, nguyên lý hoạt động, các nhóm hóa chất cần lưu trữ an toàn và những rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng tủ sắt thông thường. Qua đó, cho thấy tủ chống cháy giúp bảo vệ con người, tài sản, hạn chế gián đoạn sản xuất và giảm rủi ro pháp lý. Đây là giải pháp cần thiết để doanh nghiệp vận hành an toàn, ổn định và bền vững lâu dài.

Tủ Chống Cháy Là Gì? Top Những Lý Do Doanh Nghiệp Không Thể Bỏ Qua

Tại các nhà máy hóa chất, phòng thí nghiệm: Hóa chất và dung môi dễ cháy hiện diện ở khắp nơi: từ phòng thí nghiệm, xưởng cơ khí, nhà máy sản xuất đến kho lưu trữ tập trung. Chỉ một sai sót nhỏ trong khâu bảo quản cũng có thể dẫn đến cháy nổ, gián đoạn vận hành và thiệt hại nghiêm trọng về con người lẫn tài sản. Đó là lý do tủ chống cháy không còn là thiết bị nên có, mà đang trở thành giải pháp an toàn bắt buộc trong hệ thống PCCC của nhiều doanh nghiệp.

Tủ chống cháy là gì?

Tủ chống cháy là loại tủ lưu trữ chuyên dụng, được thiết kế để bảo quản hóa chất, dung môi dễ cháy trong điều kiện an toàn, hạn chế tối đa nguy cơ cháy lan khi xảy ra sự cố hỏa hoạn. Khác với tủ sắt thông thường, tủ chống cháy được chế tạo theo tiêu chuẩn kỹ thuật riêng, tập trung vào khả năng cách nhiệt – chịu nhiệt – cô lập nguồn nguy hiểm.

Trong bối cảnh các quy định PCCC ngày càng chặt chẽ, cùng với yêu cầu kiểm soát rủi ro trong sản xuất và nghiên cứu, việc trang bị tủ chống cháy là cách doanh nghiệp bảo vệ con người, duy trì vận hành liên tục và tránh rủi ro pháp lý về lâu dài.

Nguyên lý hoạt động và cấu tạo của tủ chống cháy

Cấu tạo tiêu chuẩn của tủ chống cháy

Một tủ chống cháy đạt chuẩn thường có cấu tạo gồm:

• Thép hai lớp sơn tĩnh điện, giữa hai lớp là vật liệu cách nhiệt giúp hạn chế truyền nhiệt.
• Ron nở nhiệt chống cháy lắp quanh cánh cửa, tự động phồng lên khi nhiệt độ tăng cao, bịt kín khe hở.
• Hệ thống khóa an toàn và bản lề chịu nhiệt, đảm bảo cửa tủ không bung mở khi có cháy.
• Khay chống tràn ở đáy tủ để thu gom hóa chất rò rỉ.
• Cửa thông khí an toàn, cho phép kết nối hệ thống hút mà vẫn đảm bảo chống cháy lan.

Cấu tạo này quyết định trực tiếp đến khả năng bảo vệ hóa chất và mức độ an toàn cho khu vực xung quanh.

Tủ chống cháy hoạt động thế nào khi xảy ra hỏa hoạn?

Khi nhiệt độ môi trường tăng cao:

• Ron nở nhiệt bắt đầu giãn nở, bịt kín hoàn toàn các khe cửa.
• Lớp cách nhiệt làm chậm quá trình truyền nhiệt vào bên trong tủ.
• Hóa chất được cô lập, giảm nguy cơ bốc cháy hoặc phát nổ dây chuyền.

Mục tiêu của tủ chống cháy không phải là “chống cháy vĩnh viễn”, mà là kéo dài thời gian an toàn, đủ để sơ tán con người và triển khai phương án chữa cháy.

Tủ chống cháy dùng để lưu trữ những loại hóa chất nào?

Tủ chống cháy được thiết kế để lưu trữ các nhóm hóa chất có mức độ rủi ro cao, phổ biến nhất gồm:

• Dung môi dễ cháy: thường dùng trong sơn, tẩy rửa, pha chế; có điểm chớp cháy thấp, dễ bốc cháy khi gặp nhiệt hoặc tia lửa.
• Hóa chất bay hơi: dễ phát tán hơi dung môi trong không khí, làm tăng nguy cơ cháy nổ trong không gian kín.
• Chất có nguy cơ phản ứng nhiệt: có thể sinh nhiệt mạnh khi nhiệt độ môi trường tăng, dẫn đến cháy hoặc nổ.

Việc lưu trữ các nhóm hóa chất này trong tủ chống cháy giúp làm chậm tác động của nhiệt và giảm rủi ro lan truyền sự cố.

Vì sao tủ chống cháy ngày càng bắt buộc trong hệ thống PCCC doanh nghiệp?

Nguy cơ cháy nổ khi lưu trữ hóa chất không đúng cách

Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp vẫn sử dụng tủ sắt thông thường hoặc kệ mở để lưu trữ hóa chất vì tiết kiệm chi phí hoặc chưa từng gặp sự cố. Tuy nhiên, rủi ro cháy nổ thường bắt nguồn từ những yếu tố rất nhỏ: thiết bị sinh nhiệt, ổ cắm điện, tia lửa cơ học hoặc hóa chất bay hơi tích tụ trong không gian kín.

Tại phòng thí nghiệm, mật độ thiết bị cao kết hợp dung môi dễ cháy khiến nguy cơ cháy lan tăng nhanh. Trong nhà máy sản xuất, hóa chất được sử dụng liên tục với số lượng lớn, chỉ một sự cố nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Điểm mấu chốt là tủ sắt thông thường không có khả năng chống cháy; khi xảy ra hỏa hoạn, nhiệt truyền trực tiếp vào bên trong, khiến hóa chất bốc cháy và làm đám cháy mất kiểm soát.

Tủ chống cháy giúp doanh nghiệp giảm rủi ro như thế nào?

• Bảo vệ con người: Tủ chống cháy giúp kéo dài “thời gian vàng” khi xảy ra sự cố, hạn chế cháy lan và tạo điều kiện cho nhân sự sơ tán an toàn, lực lượng PCCC xử lý kịp thời.
• Bảo vệ thiết bị và tài sản: Hóa chất được cô lập trong tủ chống cháy sẽ giảm nguy cơ lan sang máy móc, dây chuyền sản xuất và khu vực xung quanh, hạn chế thiệt hại tài sản.
• Hạn chế gián đoạn sản xuất: Giảm khả năng xảy ra sự cố nghiêm trọng giúp doanh nghiệp duy trì vận hành ổn định, tránh dừng máy, khắc phục và kiểm tra kéo dài.
• Giảm rủi ro pháp lý, dễ nghiệm thu PCCC: Sử dụng tủ chống cháy đạt chuẩn giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu kiểm tra, thẩm duyệt PCCC và tránh các rủi ro pháp lý phát sinh về sau.

Doanh nghiệp nào bắt buộc nên sử dụng tủ chống cháy?

Phòng thí nghiệm, R&D, trường học

Đây là nơi thường xuyên sử dụng dung môi dễ bay hơi và hóa chất có độ rủi ro cao. Không gian kín, mật độ thiết bị dày khiến nguy cơ cháy lan rất lớn nếu bảo quản không đúng cách.

Nhà máy cơ khí, sơn, in ấn, sản xuất công nghiệp

Dung môi, sơn, hóa chất công nghiệp được sử dụng liên tục. Việc lưu trữ bằng tủ thường không đáp ứng yêu cầu PCCC và tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng trong vận hành dài hạn.

Kho hóa chất và khu lưu trữ tập trung

Khối lượng hóa chất lớn đồng nghĩa với mức độ nguy hiểm cao. Một sự cố nhỏ có thể gây thiệt hại lớn nếu không có giải pháp lưu trữ chống cháy phù hợp.

Kinh nghiệm thực tế từ CKSG: Trong quá trình triển khai tủ chống cháy cho nhiều doanh nghiệp, CKSG nhận thấy không ít đơn vị ban đầu sử dụng tủ sắt thông thường để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, khi bước vào giai đoạn kiểm tra PCCC hoặc mở rộng sản xuất, họ buộc phải thay thế toàn bộ hệ thống lưu trữ, dẫn đến chi phí phát sinh cao hơn nhiều so với việc đầu tư đúng ngay từ đầu.

Tủ chống cháy khác gì tủ sắt và tủ lưu trữ thông thường?

So sánh về cấu tạo và khả năng chịu nhiệt

Khác biệt lớn nhất giữa tủ chống cháy và tủ sắt thông thường nằm ở cấu tạo và khả năng chịu nhiệt. Tủ sắt thường chỉ gồm một lớp thép, dùng cho mục đích lưu trữ, không có lớp cách nhiệt. Khi xảy ra hỏa hoạn, nhiệt truyền nhanh vào bên trong, khiến hóa chất dễ cháy bốc cháy hoặc phát nổ.

Ngược lại, tủ chống cháy được thiết kế như thiết bị an toàn chuyên dụng, gồm thép hai lớp, vật liệu cách nhiệt ở giữa và ron nở nhiệt tự động bịt kín khe cửa khi nhiệt độ tăng. Nhờ đó, tủ có thể chịu lửa trong một khoảng thời gian nhất định (30–120 phút), giúp hạn chế cháy lan.

So sánh về mức độ an toàn và tiêu chuẩn PCCC

Tủ sắt thông thường không được xem là thiết bị an toàn PCCC và thường không đáp ứng yêu cầu khi kiểm tra, thẩm duyệt lưu trữ hóa chất.

Trong khi đó, tủ chống cháy được sản xuất theo các tiêu chuẩn an toàn như EN 14470-1 (Châu Âu), NFPA, OSHA (Mỹ) hoặc yêu cầu PCCC tương đương tại Việt Nam. Những tiêu chuẩn này quy định rõ thời gian chịu lửa, khả năng cô lập hóa chất và cấu tạo an toàn.

Nhờ đáp ứng tiêu chuẩn, tủ chống cháy giúp doanh nghiệp dễ nghiệm thu PCCC và tránh phải cải tạo hệ thống lưu trữ về sau.

Rủi ro khi dùng tủ thường để lưu trữ hóa chất dễ cháy

Sử dụng tủ sắt hoặc tủ lưu trữ thông thường để bảo quản hóa chất dễ cháy tiềm ẩn nhiều rủi ro.

• Không cách nhiệt: khi xảy ra cháy, nhiệt tác động trực tiếp khiến hóa chất bốc cháy nhanh.
• Không bịt kín khi nhiệt tăng: hơi dung môi thoát ra ngoài, làm tăng nguy cơ cháy nổ.
• Không đạt yêu cầu PCCC: dễ bị yêu cầu thay thế, phát sinh chi phí và gián đoạn vận hành.

Tiết kiệm ban đầu bằng tủ thường có thể dẫn đến rủi ro lớn và chi phí cao hơn nhiều về lâu dài.

Ưu điểm nổi bật của tủ chống cháy đạt chuẩn

• Hạn chế cháy lan, bảo vệ khu vực xung quanh.
• Giảm rủi ro cho người lao động và thiết bị.
• Dễ dàng đáp ứng yêu cầu kiểm tra, thẩm duyệt PCCC.
• Quản lý hóa chất khoa học, gọn gàng.
• Đầu tư một lần, sử dụng lâu dài, ổn định.

Gợi ý chọn tủ chống cháy theo nhu cầu sử dụng

Chọn theo dung tích và không gian

Phòng thí nghiệm nhỏ nên chọn tủ dung tích vừa, dễ bố trí. Kho hoặc nhà máy lớn cần tủ dung tích cao, nhiều khay chịu lực.

Chọn theo loại hóa chất lưu trữ

Dung môi dễ cháy, hóa chất bay hơi hay hóa chất có khả năng phản ứng cần được phân loại rõ ràng để chọn cấu hình tủ phù hợp.

Chọn theo yêu cầu PCCC

Mỗi ngành nghề, mỗi địa phương có yêu cầu khác nhau. Việc chọn đúng tủ giúp doanh nghiệp dễ nghiệm thu và vận hành ổn định lâu dài.

Các tiêu chuẩn và quy định liên quan đến tủ chống cháy

• EN 14470-1 (Châu Âu): tiêu chuẩn phổ biến cho tủ lưu trữ hóa chất chống cháy.
• NFPA, OSHA (Mỹ): quy định an toàn trong lưu trữ và sử dụng chất dễ cháy.
• Quy định PCCC tại Việt Nam: yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ khi thiết kế và vận hành khu lưu trữ hóa chất.

Tham khảo giải pháp tủ chống cháy cho doanh nghiệp

Câu hỏi thường gặp - FAQ

1/ Tủ chống cháy chịu được lửa bao lâu?
Tùy thiết kế và tiêu chuẩn, thời gian chịu lửa có thể từ 30 đến 120 phút.

2/ Có thể dùng cho phòng thí nghiệm nhỏ không?
Có. Hiện nay có nhiều mẫu tủ dung tích nhỏ, phù hợp không gian hạn chế.

3/ Có thể lưu trữ nhiều loại hóa chất cùng lúc không?
Có, nhưng cần phân loại hóa chất tương thích để đảm bảo an toàn.

Kết luận

Tủ chống cháy không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định PCCC, mà còn là giải pháp bảo vệ con người, tài sản và sự ổn định vận hành. Đầu tư đúng tủ chống cháy ngay từ đầu là cách doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và xây dựng nền tảng an toàn bền vững cho tương lai.

CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ VẬT TƯ CƠ KHÍ SÀI GÒN

Showroom: Số 26D – 26T, Bùi Công Trừng, Đông Thạnh, Hóc Môn, TPHCM.

Nhà máy: Lô 7&8 KCN Tân Thới Hiệp, Nguyễn Ảnh Thủ, Quận 12, TPHCM.

Youtube: TBVT Cơ Khí Sài Gòn

Fanfage: TBVT Cơ Khí Sài Gòn

Tiktok: TBVT Cơ Khí Sài Gòn